Welke soorten barcodes zijn er?
Welke soorten barcodes zijn er en hoe kiest u de juiste? Wanneer u zelf barcodes gaat ontwerpen, zijn er drie elementen belangrijk: de barcodetaal, de X-dimensie en de witruimte. Samen met de informatie die in de barcode wordt opgenomen, zijn deze drie elementen verantwoordelijk voor de grootte van de barcode en daarmee het formaat van het label waarop de barcode wordt geprint.
Kort gezegd, is de barcodetaal het soort barcode dat u kiest. De barcodetaal bepaalt hoe de lijnen, blokjes en spaties worden gelezen. Er zijn diverse talen waaruit u kunt kiezen. Zo zijn er verschillende soorten streepjescodes - ook wel 1D code genoemd - zoals code 128, code 39 en interleaved 2/5. Daarnaast zijn er de 2D codes, zoals de QR en datamatrix code. Als u de juiste barcodetaal kiest, kunt u sneller en nauwkeuriger scannen. Hieronder vindt u een korte uitleg van enkele veelgebruikte barcodes.
Code 39
Code 39 is een eendimensionale streepjescode, die sinds 1974 wordt gebruik voor diverse doeleinden, zoals productidentificatie, track & trace, inventarisatie, distributie en verzending.
Code 39 kan uit maximaal 43 karakters bestaan, die tussen twee scheidingstekens - asterisken (*) - staan. Deze scheidingstekens worden ook getoond in de oogleesbare informatie, oftewel de tekst. De karakters binnen code 39 zijn beperkt tot alfanumerieke informatie (A t/m Z en 0 t/m 9) en enkele speciale tekens. Elk karakter van de barcode is opgebouwd uit 9 elementen: 5 zwarte balken en 4 spaties.
Code 39 kan door elk type scanner, behalve een kassascanner, worden gelezen. Een groot nadeel van code 39 is de beperking aan het aantal karakters. Hierdoor kan dit type barcode minder informatie bevatten vergeleken met bijvoorbeeld code 128. Een ander nadeel is dat code 39 niet efficiënt is qua ruimtegebruik als u lange coderingen gebruikt met speciale tekens.
Code 128
Code 128 is net als code 39 een eendimensionale streepjescode. Het verschil is dat code 39 per karakter 9 elementen gebruikt en code 128 slechts 6, namelijk 3 zwarte balken en 3 spaties. Dit betekent dat code 128 meer informatie kan bevatten en tegelijkertijd minder ruimte inneemt. Voor kleine labels, zoals LPN barcode labels, kratlabels en pallet ID labels is dit type barcode dus een slimme oplossing. Daarnaast is deze barcode robuuster te printen, wat de nauwkeurigheid en de snelheid van het scannen bevordert. Code 128 is de standaardbarcode voor locatielabels in de logistieke sector.
Code 128 kan alle karakters van de ASCII-tabel coderen. Dit type barcode is bovendien robuuster te printen, waardoor de scanafstand wordt vergroot en de code beter te scannen is. Daarnaast combineert code 128 twee cijfers in één karakterset. Dit maakt de code efficiënter dan code 39. Daarom adviseren wij voor magazijnlabels code 128 te gebruiken als een standaard streepjescode (1D) gewenst is.
GS1
GS1 heeft de standaard gecreëerd voor barcodes binnen de detailhandel en supply chain. De GS1 streepjescode is een variant op code 128 die gebruikt wordt voor productidentificatie op verkooppunten in de consumentenbranche en voor track & trace van pallets en goederen in de logistieke sector. Enkele van de meest de meest voorkomende GS1 barcodes zijn:
- GTIN (voorheen EAN) of UPC (Universal Product Code). Twee varianten van deze code zijn wereldwijd terug te vinden op on- en offline consumptiegoederen: GTIN-8 en GTIN-13. Pak een willekeurig product uit de schappen en deze code staat erop.
- SSCC (Serial Shipping Container Code). Deze code gebruikt men in de logistieke sector voor een nauwkeurige track & trace van elk verzenditem (doos, krat, pakje of pallet). Deze code komt te vervallen, zodra de zending de eindbestemming heeft bereikt.
- Interleaved 2 of 5 (ITF). Dit is een 1D barcode die binnen de detailhandel wordt gebruikt voor omverpakkingen (ITF-14). Deze code kan alleen numerieke codes opslaan en een even aantal cijfers. Bij een oneven aantal wordt er automatisch een nul aan de code toegevoegd. Binnen magazijnbeheer wordt deze barcode gebruikt voor numerieke artikel- en locatiecodering.
- GS1 Data Matrix. Dit is de standaard 2D code voor de identificatie van farmaceutische producten.
Datamatrix code
Een datamatrix code is een tweedimensionale barcode die is opgebouwd uit zwarte en witte blokjes (cellen) in een vierkante matrix. De datamatrix code is te herkennen aan de zwarte L-vorm die langs de linkerkant en de onderkant loopt. Hieraan herkent een scanner de code als datamatrix code. Deze code is geschikt voor alfanumerieke informatie en kan meer dan 3.000 karakters bevatten.
Vaak kiest men voor een datamatrix code als er weinig oppervlak is voor het aanbrengen van een identificatielabel, zoals op kleine componenten, printplaten (PCB) en batterijen van mobiele telefoons. Een andere overweging om te kiezen voor een datamatrix code is de hoeveelheid informatie die de code moet bevatten. Een datamatrix code heeft een hogere informatiedichtheid dan een streepjescode en kan op een klein oppervlak dus meer informatie opnemen. Ook kan de informatie in een datamatrix code meerdere keren worden gekopieerd, zodat je deze nog kunt scannen, ook als deze voor 40% beschadigd is. Een laatste voordeel van dit type code is de scanafstand. Een datamatrix code kan, in vergelijking met een QR-code, van een grotere afstand worden gescand.
Bij de keuze voor deze soort barcode is het wel belangrijk om te weten dat verhouding tussen de hoogte en de breedte van de code vaststaat. Dit heeft invloed op de mate waarin de datamatrix code vergroot en verkleind kan worden en daarmee op het formaat van het label waarop de code wordt geprint.
QR code
De QR-code is bij het grote publiek misschien wel de bekendste barcode, naast de streepjescode. QR staat voor “Quick Response” en verwijst naar de snelheid waarmee de code kan worden gescand. De QR-code is te herkennen aan de vierkante vorm met grote, vierkante blokjes in drie hoeken en een kleiner vierkant blokje rechts onderin. De QR-code kan maximaal 7.089 karakters bevatten. In het geval van een tekstnotitie betekent dit alle tekst inclusief alle leestekens en spaties. Deze soort barcode wordt met name voor marketingdoeleinden in de consumentenbranche ingezet en minder voor industriële labels of in de logistieke branche.
Op het gebied van marketing, communicatie en promotie gebruikt men de QR-code vaak voor een link naar een website, een document (bijvoorbeeld tickets voor evenementen), een tekstbericht met of zonder URL, om te verwijzen naar contactinformatie (bijvoorbeeld een digitaal visitekaartje), een telefoonnummer, een afspraak of een GEO-locatie, bijvoorbeeld op Google Maps.
De camera van elke moderne smartphone kan de QR-code scannen, dit in tegenstelling tot die andere veelgebruikte 2D-code, de datamatrix code. Voor de laatste is een speciale app nodig. Evenals bij de datamatrix code moet je bij het vergroten en verkleinen van de QR-code rekening ermee houden dat de verhouding tussen de hoogte en breedte altijd gelijk blijft.
Ik heb een vraag over barcodes
Wat is de X-dimensie en waarom is deze belangrijk?
Het tweede aspect dat de grootte van de barcode bepaalt, is de X-dimensie. In een lineaire streepjescode is de X-dimensie de breedte van de smalste balk (streep) in de barcode. In een 2D-code verwijst de X-dimensie naar de hoogte en breedte van één vierkant blokje (cel).
De X-dimensie wordt bepaald door het merk en type scanner, en de leesafstand waarop u de barcode wilt lezen. Binnen de barcode-industrie wordt de X-dimensie ook wel aangeduid als milwaarde, omdat deze gemeten wordt in eenduizendste van een inch, een “mil”. De X-dimensie is van belang voor de maximale afstand vanwaar de scanner de barcode nog nauwkeurig en snel kan lezen. Hoe hoger de milwaarde, hoe breder de strepen van de barcode, hoe groter de leesafstand.
Het is dus belangrijk om te weten welk type scanner – short range, mid range of long range – u gebruikt of gaat gebruiken, voordat u de barcodetaal kiest en de barcode gaat ontwerpen. Bij grote afstanden in de lengte of de hoogte raden wij aan om retro reflective labelmateriaal te gebruiken. Hiermee vergroot u de leesafstand enorm en verhoogt u de snelheid waarmee de scanner de barcode kan lezen.
Hoe kunt u zien wat de X-dimensie is?
Wanneer u zelf uw barcodes gaat ontwerpen met bijvoorbeeld de labelsoftware van Loftware Nicelabel, kunt u de X-dimensie instellen. Allereerst moet u hiervoor vaststellen wat de maximale afstand is waarop de barcode nog gelezen moet worden. In de handleiding van uw scanner staan de specificaties van de X-dimensie vermeld. Op basis hiervan kunt u de maximale X-dimensie instellen en het formaat van het label bepalen.
Om een en ander inzichtelijk te maken vindt u hieronder een voorbeeld van de milwaarden van een long range scanner, zoals wij die bij ONE2ID gebruiken. U ziet bijvoorbeeld dat bij gebruik van barcode 128 met een waarde van 5mil de maximale afstand waarop de scanner de barcode nog goed kan lezen, 17 centimeter is.
Merk en type scanner: Zebra DS3600-SR ULTRA-RUGGED SCANNER
| Barcode | Milwaarde | Min. afstand (cm) | Max. afstand (cm) |
|---|---|---|---|
| Code 128 | 5 | 3,3 | 17 |
| Code 128 | 20 | 7,1 | 71,1 |
| Code 128 | 40 | 4,4 | 152,4 |
| Datamatrix | 7,5 | 4,8 | 15,2 |
| Datamatrix | 10 | 3,5 | 21,8 |
Witruimte
Het derde en laatste aspect dat bepalend is voor de grootte van de barcode, is de witruimte (quiet zone). Houd bij het ontwerpen van een barcode aan weerskanten altijd rekening met een witruimte. De barcode scanner gebruikt deze ruimte om zich in te stellen op de barcode en om deze te scannen. In deze ruimte kunt u dus geen tekst plaatsen.
Als de witruimte ontbreekt of niet toereikend is, zal de scanner meer tijd nodig hebben om de barcode te lezen, waardoor u meer tijd kwijt bent aan scannen. Dit geldt voor zowel streepjescodes (1D) als QR- en datamatrix codes (2D).
Waarom kiest u voor een 1D barcode?
De klassieke streepjescode is een 1D, lineaire barcode. Van distributiecentra tot supermarkt, dit type barcode vindt u overal terug en wordt verreweg het meest gebruikt op etiketten. Dit type barcode heeft de volgende voordelen:
- De streepjescode kan op alle formaten labels worden geprint.
- De hoogte en breedte van de barcode zijn aan te passen aan het formaat van het label.
- De 1D barcode is eenvoudig te scannen met een laserscanner. U hoeft dus geen high-tech image scanners aan te schaffen.
- Als u reeds beschikt over image scanners, kunt u deze ook gebruiken voor het scannen van 1D barcodes.
- Werkt u in een magazijn en gaat u voor het eerst werken met een WMS en barcodes? Dan zijn barcode stickers met 1D barcode een voordelige oplossing.
Waarom kiest u voor een 2D code?
Bedrijven die werken met image scanners kiezen vaker voor barcode labels met een 2D code. In de logistieke en industriële sector is dit meestal de datamatrix code. De 2D code biedt enkele voordelen ten opzichte van een streepjescode (1D):
- 2D codes zijn met een image scanner vanaf een grotere afstand te scannen dan streepjescodes met een laserscanner. 2D codes kunt u niet scannen met een laserscanner.
- Er kunnen meer karakters, dus meer informatie, worden opgenomen in de 2D code dan in een 1D barcode. Bovendien neemt een 2D code minder ruimte in. Hiermee bespaart u op labelmateriaal, printerlint en kleefstof.
- De 2D code is vanuit elke hoek, van 0º tot 360º, goed te scannen.
- Een 2D code, datamatrix of QR-code, is zeer klein te ontwerpen zonder in te leveren op de scanbaarheid.
- In tegenstelling tot een streepjescode kan in een datamatrix code de informatie meerdere keren worden herhaald. Dit betekent bijvoorbeeld dat wanneer 25% van de 2D code is beschadigd, deze nog steeds te scannen is. In een 1D barcode is elke set van streepjes een karakter. Als deze sets zouden worden herhaald, zou de barcode breder worden.
Vragen over soorten barcodes
Wilt u zelf uw barcode labels gaan ontwerpen, maar weet u niet zeker welke soort barcode de juiste oplossing is voor uw toepassing? Neem dan contact op met een van onze barcodespecialisten. Zij kunnen u ook adviseren over labelmateriaal, een geschikte thermal transfer printer en ontwerpsoftware voor barcodes. Bekijk onze labelmaterialen om te zien welke het beste past bij uw wensen en industrie-eisen.